ดอกไม้ในโลกใบนี้มีมากมายหลากหลายพันธุ์ แต่มีดอกไม้อยู่ ณ ที่แห่งหนึ่งที่ ยามที่มันผลิบาน จะทำให้คนมากมายหลงใหลและอยากจะไปชื่มชมถึงถิ่น....
เทศกาลชมดอกซากุระของชาวญี่ปุ่น ที่ถือปฏิบัติกันมาเนิ่นนานหลายร้อยปี และถือเป็นเทศกาลที่มีชื่อเสียงเป็นอย่างมาก ผู้คนจะพากันนำข้าวปลาอาหารจากบ้าน มาปูเสื้อนั่งชมความงามใต้ต้นซากุระ บ้างครึกครื้นมากก็อาจถึงขั้นร้องรำทำเพลงกันก็มี...
กล่าวกันว่า ซากุระเป็นไม้ดั้งเดิมของเทือกเขาหิมาลัย รวมไปถึงตอนเหนือของอินเดีย และเอเชียตะวันออก อย่างเช่น จีน ญี่ปุ่น และเกาหลี
ที่ญี่ปุ่นเองมีซากุระหลากหลายสายพันธุ์ เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ บ้างก็เกิดจากการเพาะชำกิ่งของชนชั้นสูงญี่ปุ่น ที่จะประดับตกแต่งเป็นสวนสวยงาม
แรกเริ่มเดิมที่เล่ากันมาว่า ผู้ดีญี่ปุ่นพยายามเลียนแบบวิถีชีวิตของชาวจีน รวมทั้งเรื่องการชมดอกไม้ การแต่งบทกวี การร้องเพลงและอื่นๆ อีกมากมาย จึงมีประเพณีการชะมดอกไม้ในฤดูกาลออกมาด้วย ดอกไม้ที่นิยมชื่นชมกันก่อนจะเป็นซากุระ ก็คืออูเมะ ume หรือดอกท้อนั่นเอง
สมัยก่อนคนจีนเปรียบซากุระดั่งหญิงงาม กุลสตรีและเรื่องราวของความรัก ขณะที่ชาวญี่ปุ่นนำการผลิบานของซากุระไปเปรียบกับการมีชีวิตอยู่ของคนเรา ตามพุทธปรัชญา....ช่วงเวลาที่เรามีชีวิตอยู่ก็ล้วนสดชื่นสวยงาม แต่ไม่เพียงนานความสวยงามนั้นก็ร่วงโรยไป....
ในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง การเปรียบเทียบชีวิตของคนเราเป็นดั่งการเบ่งบานและร่วงโรยของซากุระนั้น ชัดเจนมากในมโนสำนึกของชาวญี่ปุ่นที่เกิดในยุคนั้น... ด้วยประโยคที่ทหารขององค์จักรพรรดิต้องพร้อมมอบกายถวายชีวิตให้แก่ประเทศของตัว...ดั่งประโยคที่ว่า หากเครื่องของคุณบินออกไปแล้ว จงอย่ากลับมาอีก....ราวกับให้ตระหนักว่า ชีวิตหนึ่งชีวิตต้องทำให้เป็นประโยชน์มากที่สุด ถ้าเครื่องบินจะตกจงพุ่งเข้าชนศัตรู แล้ว ค่อยร่วงกล่นราวดอกซากุระที่ร่วงโรย.....
เพื่อนของดิฉันคนหนึ่งเล่าให้ฟัง พร้อมกับให้ลองนึกภาพตามไปด้วยระหว่างที่ดอกซากุระร่วง เปรียบดั่ง การร่วงลงพื้นของชีวิตคน......
ซากุระ ในภาษาญี่ปุ่นเชื่อกันว่ากร่อนมาจากคำว่า ซะกุยะ ที่หมายถึงการผลิบาน บางตำนานก็เล่าเชื่อมโยงไปถึง เจ้าหญิงโคโนฮะนะซะคุยาฮิเม ที่ศาลบูชาของนางจะอยู่บนยอดเขาฟูจิ เหตุที่เชื่อมโยงเรื่องราวของเจ้าหญิงองค์นี้เข้ากับเรื่องราวของซากุระ ก็เพราะมีความเชื่อว่า พระองค์ทรงร่วงหล่นจากฟ้ามายังต้นซากุระนี่เอง....
เทศกาลชมซากุระนั้น กล่าวกันว่าเกิดขึ้นในสมัยเฮอัน แต่ดั้งเดิมเป็นที่นิยมในหมู่ขุนนางชั้นสูงและผู้ดีเก่า ในทุกๆ ปี ซากุระจะเริ่มบานสะพรั่งในช่วงเดือน 4 และเป็นเวลาที่ออกอากาศดีที่สุด ไม่ร้อน ไม่หนาว เหล่าบรรดาชนชั้นสูงของญี่ปุ่นจะมาร่วมสนุกสนานรื่นรมย์กับการชมดอกซากุระ และในช่วงเวลานั้นก็จะเริ่มมีการประชันบทกวีไฮกุ
ภายหลังเทศกาลชมซากุระก็เริ่มแพร่หลายไปยังที่ต่างๆ ที่เริ่มหันมาชื่นชมและสนุกสนานกับเทศกาลการชมซากุระที่ขาดไม่ได้คือ สาเก...
บางข้อมูลกล่าวโยงไปถึงพิธีบวงสรวงและขอขมาเจ้าที่เจ้าทางก่อนลงมือทำไร่ทำนาของชาวนาญี่ปุ่น ที่เรียกว่า ซากุระโนะ ซาวา เนื่องจากชาวนาสมัยก่อนเชื่อว่า ที่ไหนมีต้นซากุระที่นั่นจะเป็นที่สถิตของเจ้าที่เจ้าทาง
จึงเริ่มมีการทำพิธีให้แก่เจ้าที่เจ้าทาง ด้วยการปูเสื่อแล้ววางเครื่องเส้นบูชาที่ใต้ต้นซากุระ และในระหว่างที่รอเวลาในกำหนดให้เจ้าที่ได้มารับเครื่องสังเวย จึงเป็นเวลาว่างที่ เหล่าชาวนาได้พร้อมใจกันใช้เวลาให้เป็นประโยชน์ด้วยการไปนั่งรวมกลุ่มสังสรรค์และชื่นชมซากุระไปในตัว...
ทุกวันนี้ชาวญี่ปุ่นจำนวนมาก ยังคงนิยมเทศกาลฮานามิ หรือการชื่นชมซากุระนี้อยู่ พวกเขาจะคอยติดตามพยากรณ์อากาศทางโทรทัศน์ เพื่อเตรียมสำรับไปสังสรรค์กันใต้ต้นซากุระยามที่มันผลิบาน กล่าวกันว่า แม้จะมีซากุระในประเทศอื่นๆ แต่ก็ไม่มีซากุระที่ไหน มีกลิ่นหอมเช่นที่ญี่ปุ่น...
ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นและสหรัฐอเมริกาต่างเป็นปฏิปักษ์ที่ชัดเจนในสมรภูมิรบ แต่กระนั้น ในปี 1912 ญี่ปุ่นเคยมอบซากุระจำนวน 3000 ต้นให้แก่สหรัฐอเมริกา เพื่อเป็นการเชื่อมสัมพันธไมตรีระหว่างประเทศ ต้นไม่นี้ยังอยู่ที่กรุงวอชิงตันดี.ซี. และในปี 1965 ญี่ปุ่นก็มอบซากุระให้สหรัฐอเมริกาอีก 3,800 ต้น และแน่นอนว่า ซากุระที่นั่นก็เป็นนิยมของนักท่องเที่ยวไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าที่ญี่ปุ่นเลย
ที่ญี่ปุ่นซากุระจะเริ่มบานจากทางตอนใต้ของประเทศที่มีอากาศอบอุ่น อย่างโอกินาวา ก่อนจะไล่เรื่อยมาถึงคิวชู ฮอนชู โตเกียวและท้ายสุดคือราวต้นเดือนพฤษภาคมที่ฮอกไกโด สำหรับใครที่สนใจอยากไปชมซากุระเบ่งบาน เราก็มีโอกาสได้ชื่นชมความงามของมันเพียงแค่ปีละ 7 วันเท่านั้น...
ดูราวกับเป็นข้อคิดที่ดีของชีวิต.... มีขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป...ความสวยงาม กลิ่นหอมละมุนของซากุระมีให้เราชื่นชมได้เพียงชั่วครู่ ชั่วยาม เปรียบดังความสุขที่มักจะอยุ่กับคนเราเพียงแค่เวลาหนึ่งเท่านั้น.....
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น